La recepción de la doctrina aristotélica de lo justo natural en el primer tercio del siglo XIV: Brito, Burley y Odonis

Autores/as

  • Joaquín García-Huidobro Grupo de Investigación en Filosofía Práctica Universidad de los Andes Santiago de Chile

DOI:

https://doi.org/10.14422/pen.v73.i275.y2017.007

Palabras clave:

ley natural, Tomás de Aquino, primeros principios, justicia natural, justicia legal, Radulfus Brito, Walter Burley, Geraldus Odonis, Condemnatio de 1277, Aristóteles

Resumen

La distinción aristotélica entre lo justo por naturaleza y lo justo por ley fue objeto de una especial atención por parte de los comentaristas medievales de la Ética a Nicómaco. En este trabajo se examina la forma en que este texto fue entendido por tres comentaristas del primer tercio del siglo XIV: Radulfus Brito, Walter Burley y Geraldus Odonis. La lectura que hacen los dos primeros está notoriamente influida por Tomás, a pesar de la Condemnatio de 1277, pues entienden lo justo natural a partir de su teoría de la ley natural. En cambio Odonis, que es el primer franciscano que comenta la Ética, es más original, como se observa en su idea de que en las manifestaciones de la justicia legal siempre subyacen algunos elementos naturales; en su preocupación por vincular las enseñanzas deAristóteles sobre lo justo natural con ciertos tópicos platónicos, y en su convincente explicación de los ejemplos que pone Aristóteles para explicar tanto el cambio de lo justo por naturaleza como el cambio de las cosas que son justas por ley.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Citas

ALBERTO MAGNO, «Ethica», in Opera Omnia, ed. por Aemilius Borgnet and Augustus Borgnet, Editio Parisiensis (Paris: Vivés, 1891).

—, «Super Ethica», in Opera Omnia, ed. por W Kübel (Münster: Aschendorff, 1968).

ARISTÓTELES, Ética nicomaquea, trans. por Sinnott, Eduardo (Buenos Aires: Ediciones Colihue SRL, 2007).

ARISTOTLE, Nicomachean Ethics, trad. por Terence Irwin (Indianapolis, Ind.: Hackett PubCo, 1985).

AUBENQUE, P., «Aristote Etait-Il Communitariste?», en En Torno a Aristóteles. Homenaje Al Profesor Pierre Aubenque, por A Álvarez Gómez and R. Martínez Castro (Santiago de Compostela: Universidad de Santiago de Compostela, 1998), pp. 31-43.

DE BOER, S., «Radulphus Brito», enn Encyclopedia of Medieval Philosophy. Philosophy Between 500 and 1500, ed. por Lagerlund, Henrik (Dordrecht, Heildelberg, London, New York: Springer, 2010), pp. 1099-1101.

BURLEY, W., Burleus Super libros Ethicorum. Habes in hoc uolumine candidissime lector Gualtieri Burlei expositionem super decem libros Ethicorum Aristotelis: cum duplici textu: antiquo. videlicet. & eius qui est Argyropoli: que omnia nuper recognouit frater Ambrosius Patauus theologorum minimus ex ordine fratrum diui Augustini:.. (Venecia, 1521).

—, Expositio Gualteri Burlei super decem libros Ethicorum Aristotelis (arte Simonis de Luere, impensis Andree Torresani de Asula, 1500).

CICERÓN, De La Invención Retórica, trad. por B Reyes Coria (México D.F.: UNAM, 1997).

COSTA, IACOPO, RADULFUS BRITO, Le questiones di Radulfo Brito sull’ «Etica Nicomachea» (Turnhout: Brepols, 2008).

COURTENAY, W., «Radulphus Brito, Master of Arts and Theology», Cahiers de l’Institut Du Moyen-Âge Grec Et Latin, 76 (2005), 131-58.

DENIFLE, H., Chartularium Universitatis Parisiensis (Paris: Ex Typis fratrum Delalain, 1889), I.

—, Chartularium Universitatis Parisiensis (Paris: Ex Typis fratrum Delalain, 1889), I.

DESTRÉE, P., «Aristote et La Question Du Droit Naturel (Eth. Nic., V 10, 1134b18-1135a5)», Phronesis, 45 (2000), 220-39.

DUBA, W., and SCHABEL, C., Gerald Odonis, Doctor Moralis and Franciscan Minister General: Studies in Honour of L. M. de Rijk (Leiden-Boston: Brill, 2009).

FINNIS, J., Moral Absolutes: Tradition, Revision, and Truth (Michael J. McGivney Lectures of the John Paul II Institute) (CUA Press, 1991).

—, Natural Law and Natural Rights (Oxford: Oxford University Press, 2011).

GADAMER, H.-G., Gesammelte Werke: Hermeneutik : Wahrheit und Methode. - 1. Grundzüge einer philosophischen Hermeneutik. Bd. 1 (Mohr Siebeck, 2010).

GARCÍA-HUIDOBRO, J., «La Recepción de La Doctrina Aristotélica de La Justicia Natural Por Buridan», Revista de Estudios Histórico-Jurídicos, 2015, 429-52.

GAUTHIER, R. A., Aristoteles Latinus. XXVI,1-3. Ethica Nicomachea, ed. por Laurentius Minio-Paluello, Corpus Philosophorum Medii Aevi (Bruxelles: Desclée de Brouwer, 1972).

GENSLER, M., «Walter Burley», en Encyclopedia of Medieval Philosophy. Philosophy Between 500 and 1500 (Dordrecht, Heildelberg, London, New York: Springer, 2011).

HISSETTE, R., Enquête sur les 219 articles condamnés à Paris le 7 mars 1277, Philosophes médiévaux; t. 22 (Louvain: Publications universitaires, 1977).

KENT, B. D., «Aristotle and the Franciscans: Gerald Odonis» Commentary on the Nicomachean Ethics.’ (Thesis PhD-Columbia University, 1984).

LOCKWOOD, Th, «The Best Regime of Aristotle’s Nicomachean Ethics», Ancient Philosophy, 26 (2006), 355-69.

MANSUY, D., «Aristóteles, Leo Strauss Y El Problema de Lo Justo Natural», en Lo Jurídico Y Lo Político: Lo Público Como Modo de Existencia: Estudios En Homenaje a Paul-Ludwig Weinacht, ed. por Joaquín García-Huidobro Correa, Hugo Herrera Arellano, and Marco A. Huesbe Llanos, Cuadernos de Extensión Jurídica / Universidad de Los Andes, 17 (Santiago, Chile: Universidad de los Andes, 2009).

MICHAEL, B., Johannes Buridan: studien zu seinem Leben, seinem Werken und zur Rezeption seiner Theorien im Europa des Späten Mittelalters, 2 vols. (Berlin: Freie Universität Berlin, 1985).

MULHERN, J. J., «The Arist

—, «ΜΙΑ ΜΟΝΟΝ ΠΑΝΤΑΧΟΥ ΚΑΤΑ ΦΥΣΙΝ Η ΑΡΙΣΤΗ (“EN” 1135 a 5)», Phronesis, 17 (1972), 260–68.

ODONIS, G., Sententia et Expositio Cum Quaestionibus Super Librum Ethicorum (Venecia: Venezia, Simon de Lovere, para A. Torresanus, 1500).

OTTMAN, J., AND R. WOOD, «Walter of Burley – His Life and Works», 37, Brill’, Vivarium: An International Journal for the Philosophy and Intellectual Life of the Middle Ages and Renaissance, 37 (1999), 1-23.

POBLETE, J. A., «Itinerario de las traducciones latinas de Ethica Nicomachea durante el siglo XIII», Anales del Seminario de Historia de la Filosofía, 2014, pp. 43-68.

PORTER, C., «Gerald Odonis Commentary on the Ethics: A Discussion of the Manuscripts and General Survey» Vivarium, 47 (2009), 241–94.

SCHABEL, «Gerard Odonis», in Encyclopedia of Medieval Philosophy. Philosophy Between 500 and 1500 (Dordrecht, Heildelberg, London, New York: Springer, 2011).

STRAUSS, L., Natural Right and History (Chicago & London: The University of Chicago Press, 1971).

TOMÁS DE AQUINO, Sententia Libri Ethicorum, (Romae: Ad Sanctae Sabinae, 1969).

TOMÁS DE AQUINO, Summa theologiae, (Taurini, Marietti, 1948).

VOEGELIN, ERIC, Anamnesis: zur Theorie der Geschichte und Politik, Alber-Reihe praktische Philosophie ; Bd.77 (München: Verlag Karl Alber Freiburg, 2005).

WIPPEL, J. F., «Medieval Philosophy: Thomas Aquinas and the Condemnation of 1277», The Modern Schoolman, 72 (1995), 233-72.

Descargas

Cómo citar

García-Huidobro, J. (2017). La recepción de la doctrina aristotélica de lo justo natural en el primer tercio del siglo XIV: Brito, Burley y Odonis. Pensamiento. Revista De Investigación E Información Filosófica, 73(275), 115–128. https://doi.org/10.14422/pen.v73.i275.y2017.007

Número

Sección

Estudios, textos, notas y comentarios